تالاب امیر کلایه لاهیچان از جاهای دیدنی کمتر شناختهشده استان گیلان است؛ تالابی با آب شیرین که تنها یک کیلومتر تا دریا فاصله دارد. تالاب امیر کلایه یا «تالاب شیخ علی کل» در زبان محلی گیلکی، از جاهای دیدنی استان گیلان و یکی از تالابهای دیدنی و زیبای این منطقه است که در شمال شهرستان لاهیجان قرار دارد . این تالاب یکی از مقاصد طبیعت گردی در استان گیلان به حساب میآید و هرساله تعداد زیادی گردشگر از طبیعت زیبا و چشمنواز آن دیدن میکنند
آدرس: استان گیلان، شهرستان لاهیجان، بخش رودبنه، دهستان شیر جوپشت، پناهگاه حیات وحش امیر کلایه
تالاب بین المللی امیر کلایه در دهستان «شیر جوپشت» بخش رودبنه در شمال شهرستان لاهیجان قرار دارد و از جاهای دیدنی لاهیجان به شمار میآید.
تالاب بینالمللی امیر کلایه در ۴۰ کیلومتری (۵۰ دقیقهای) شمال شرق لاهیجان، ۲۵ کیلومتری (نیم ساعتی) شمال لنگرود، ۲۵ کیلومتری (نیم ساعتی) جنوب شرق کیاشهر و یک کیلومتری دریای خزر واقع شده است. به عبارتی دیگر، این تالاب از قسمت غربی به بخش کیاشهر در شهرستان آستان اشرفیه، از قسمت شرقی به دریای خزر و از جنوب شرقی نیز به بخش مرکزی شهرستان لنگرود منتهی میشود.
روستاهای همجوار تالاب امیر کلایه شامل سحرخیز، حسن بکنده، امیرآباد، جیرباغ، دهبنه، تیتی پریزاد، حسنعلیده پایین و بالا است. این تالاب حدود ۸۰۰ متر با جاده اصلی فاصله دارد که در مسیر بندر کیاشهر به لنگرود است. «کهنه سفید رود» با کمی فاصله از جهت شمالی با تالاب امیر کلایه جریان دارد و پس از طی مسیر کوتاهی در سمت شمال شرقی تالاب وارد دریا میشود.
تالاب امیر کلایه تا رشت، ۷۰ کیلومتر (حدود ۹۰ دقیقه) و تا تهران، ۳۷۰ کیلومتر (حدود پنج ساعت) فاصله دارد.
اگر با خودروی شخصی خود از رشت بهسمت تالاب امیر کلایه میروید، از طریق جاده رشت – کوچصفهان و بزرگراه رشت – لاهیجان بهسمت لاهیجان برانید. مسیر را در این بزرگراه ادامه دهید تا وارد بلوار عدالت شوید. در میدان جمهوری از خروجی سوم بهسمت بلوار جانبازان خارج شوید. در بلوار جانبازان برانید (نام این بلوار در ادامه به جاده لسکوکلایه تغییر میکند) تا به انتهای آن (جاده کیاشهر – چمخاله) برسید؛ سپس به راست برانید. مسیر را در این جاده برای ۱۴ کیلومتر ساحلی امتداد دهید تا تالاب را در سمت راست خود ببینید.
مسیر دوم دسترسی به تالاب امیر کلایه از رشت، از جاده رشت – انزلی – کیاشهر – زیباکنار – انزلی میگذرد؛ مسیری نسبتا طولانیتر که بیشتر آن جاده ساحلی است.
تالاب امیر کلایه با نامهای «تالاب شیخ علی کل» یا «شاله کل» نیز شناخته میشود. برخی بر این باورند که نام این تالاب برگرفته از روستای امیر کلایه است؛ اما تالاب امیر کلایه در روستای امیر کلایه قرار ندارد و فاصله آن تا روستا حدود ۴۰ کیلومتر است. بخشی از تالاب امیر کلایه (حدود ۱۱۰ هکتار) از سال ۱۳۴۹ شمسی تاکنون، تحت حفاظت مستقیم سازمان محیطزیست تحت عنوان پناهگاه حیات وحش قرار دارد.
تالاب امیر کلایه، از مشهورترین تالاب های ایران، وسعتی حدود ۱,۲۳۰ هکتار دارد. عمق متوسط آب آن، در مناطقی غیر از نیزارها از ۵٫۱ تا ۵٫۳ متر متفاوت است و حداکثر عمق در مناطقی از قسمت جنوبی تالاب به ۳٫۲ متر میرسد؛ ولی قسمت عمدهای از این تالاب با عمق ۱٫۸ متر است. طول تالاب امیر کلایه از جهت شمال به جنوب ۵٫۴ کیلومتر و عرض متوسط آن حدود ۷۳٫۲ کیلومتر است.
تالاب امیر کلایه متشکل از دو قسمت مجزا است:
• قسمت شرقی: یک اکوسیستم آبی با رویه آزاد و پهناور است که در گویش محلی به آن بخش «سل حسنعلیده» میگویند.
• قسمت غربی: منطقهای وسیع و پوشیده از نیزار و درخت است که در گویش محلی به آن «شال کول» یا (شیخ علی کول) میگویند.
شاید جالب باشد بدانید که تالاب امیر کلایه جزو معدود محیطهای تالابی آب شیرین است که تنها یک کیلومتر تا دریا فاصله دارد. این در شرایطی است که این تالاب بهجز چشمههای جوشان زیرزمینی از رودخانه دیگری تغذیه نمیکند و این امر باعث منحصربهفرد بودن این جاذبه شده است.
اکوسیستم آبی امیر کلایه در سال ۱۳۵۴ شمسی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسید و بهدلیل ویژگیهای اکولوژیکی منحصربهفرد در فهرست تالابهای بینالمللی قرار گرفت. این تالاب از زیستگاههای خاص جنوب دریای خزر است و سالانه تعداد زیادی پرنده مهاجر و از گونههای در معرض انقراض جهانی در این منطقه زمستانگذرانی میکنند.
منطقه تالاب امیر کلایه از نظر گردشگری، اکوسیستم و اقتصادی، اهمیت بالایی دارد. همین موضوع باعث شده است که به محافظت و نگهداری از تالاب امیر کلایه بهعنوان زیستگاه گونههای حیوانی و گیاهی متنوع، توجه ویژهای شود. این تالاب از نظر اقتصادی نیز برای مردم محلی جایگاه خاصی دارد؛ زیرا از اراضی اطراف این تالاب برای کشت برنج استفاده میشود و آب تالاب نیز منبع حیاتی جهت آبیاری این زمینها محسوب میشود.
به مناطق مردابی، آبگیر، توربزار (انباشتگی فشرده قهوهای تا سیاه رنگ خزهها) و مجموعههای آبی بهصورت طبیعی، مصنوعی، دائم یا موقت با آب ساکن، جاری شیرین، لبشور (آبی که شوری آن از آب دریا کمتر باشد و از آب شیرین بیشتر باشد) یا شور مشتمل که عمق آب در جزر و مد آنها از ۶ متر تجاوز نکند، «تالاب» میگویند.
در دورهای اهمیت و توجه به نقش تالابها و ارتباط آنها با حیات و فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی به مرحلهای رسید که معاهدهای بینالمللی با نام «کنوانسیون تالابهای بینالمللی بهویژه بهعنوان زیستگاه پرندگان آبزی» و به اختصار و شهرت «کنوانسیون رامسر» (The RAMSAR Convention Wetlands) آغاز به کار کرد. این معاهده در تاریخ دوم فوریه ۱۹۷۱ میلادی برابر با ۱۳۴۹ شمسی در شهر رامسر، با تاکید و شعار حفاظت از طبیعت جهان، به ثبت رسید.
تشکیل کنوانسیون رامسر با تلاش و پیگیری آقای «اسکندر فیروز»، رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران، فراهم شد و به پاس قدردانی از زحمات ایشان برای محیط زیست، لقب «پدر محیط زیست ایران» به ایشان اعطا شد. لازم به توضیح است که تاریخ دوم فوریه «روز جهانی تالابها» نامگذاری شده است و هدف از برگزاری روز جهانی تالابها، افزایش آگاهی جهانی در مورد نقش مهم تالابها برای مردم و سیاره زمین است.
تالاب بینالمللی امیر کلایه بهقدری زیبا است که هر بینندهای محو زیباییهای طبیعت آن میشود و به تفریحات دیگر در این تالاب فکر هم نمیکند. چنانچه برای چندمینبار از این طبیعت دیدن کردهاید میتوانید با تورهای پرندهنگری این تالاب همراه شوید، قایقسواری کنید، وسایل پیکنیک را همراه داشته باشید و از طبیعت زیبای آنجا لذت ببرید.
برای رفتن به استان گیلان همیشه و هر زمان مناسب است . سفر کردن و بازدید از تالاب امیر کلایه نیز از این موضوع جدا نیست؛ زیرا شما در هر فصلی از سال در بازدید از این جاذبه بینالمللی، شاهد گونههای مختلف گیاهی و پرندگان آن فصل خواهید بود.
بهترین زمان سفر به تالاب امیر کلایه برای تفریح و پیک نیک، اواسط بهار تا اواسط تابستان و فصل پاییز است. اگر برای تماشای گونههای مختلف گیاهی و جانوری و پرندهنگری پرندگان مهاجر به این تالاب میروید، بهترین فصل زمستان است. در این زمان قطعا بیننده از مشاهده پرندههایی مانند غاز وحشی، اردک، قو، چنگر، خوتکا، پلیکان، گیلار و فلامینگو لذت خواهد برد. اگر در زمستان به لاهیجان سفر کردید برای اسکان روی ما حساب کنید.
نی، بیشترین پوشش گیاهی منطقه تالاب امیر کلایه را تشکیل میدهد.
«پسته دریایی» یا در زبان محلی «ثعله باقلی» از مشهورترین گیاهان تالاب امیر کلایه به شمار میآید که محصول آن لاله مردابی است. این گیاه دارای کلاهک و دانههای سبز رنگ است. خاصیت دارویی و درمانی زیادی دارد . در طب سنتی هم مورد استفاده قرار میگیرد؛ ضمن اینکه بهدلیل خاص بودن شکل و خاصیت درمانیاش، این گیاه مورد توجه گردشگران نیز قرار میگیرد.
آلاله زرد/ زنبق: اواخر فروردین تا پایان اردیبهشت ماه
شبدر آبزی: خرداد و تیرماه
تورب/ اسپرغان: اواسط اردیبهشت تا اواسط مردادماه
سورف: اردیبهشت ماه
نخل مرداب/ سغد سلطانی: بیشتر ماههای سال
بروز رسانی در ۱۴۰۲/۱۲/۱۰
لطفا برای ورود یا ثبت نام شماره تلفن همراه خود را وارد کنید.